نکاتآموزشی و راه های پیشگیری از شیوع بیماریهای عفونی دستگاه گوارش :
جهتپیشگیری از بیماریهای قابل انتقال بوسیله آب و مواد غذایی از جمله بیماری‌هایاسهال و حفظ سلامت خود و اطرافیان در منزل، تفریحگاه‌ها، پارک‌ها و در حین مسافرتبه نکات زیر توجه فرمایید:
1 - همیشه ازآب لوله کشی تصفیه شده استفاده کنید و چنانچه از سلامت آب در دسترس اطمینان نداریدو از آب چاه، آب تانکرهای غیر کلر زده، آب چشمه ها، آب قنات ها و ... استفادهمی‌کنید، ابتدا آنرا به مدت نیم ساعت جوشانده و پس از سرد کردن مصرف کنید و یا کلرزنی نمایید. (روش صحیح جوشاندن و کلرزنی در ادامه گفته خواهد شد)2 – از یخ هایقالبی و کارخانه ای غیر بهداشتی استفاده ننمایید زیرا در آب مصرفی ، مراحل تولید وعرضه آن احتمال آلودگی به میکروب وبا و یا سایر میکروب ها وجود دارد.3 - هنگامسفر، آب و غذای سالم و مطمئن همراه داشته باشید و یا از نوشیدنیها و غذاهای با بستهبندی مطمئن و بهداشتی استفاده نمایید و در رودخانه ها یا آبهای مشکوک به هیچ عنوانشنا نکنید.4 - از آشامیدن آبهای مشکوک در پارک‌ها، باغ‌ها و فضای سبز و ازمصرف آب آشامیدنی که در منبع های آب و سقاخانه های کنار خیابان که دارای لیوانمشترک هستند و آبی که در اتوبوس های بین شهری که با استفاده ظروف عمومی و از یخ هایقالبی برای سرد کردن آن، عرضه می شود، جداً خودداری نمایید.5 – برای نوشیدن آباز لیوان شخصی استفاده نمایید. در هنگام غذا خوردن از ظروف و قاشق و چنگال شخصیاستفاده نمایید.6 - از مصرف مواد غذایی آماده، آب میوه و آب هویج، آب زرشک،معجون، فالوده، بستنی های غیرپاستوریزه و غیر کارخانه‌ای، بلال، فال گردو، ساندویچ،سالاد و دیگر مواد خوراکی و نوشیدنی‌هایی که توسط فروشندگان دوره گرد عرضه می‌گرددجداً خودداری کنید.7 - همیشه از شیر و فرآورده‌های لبنی پاستوریزه استفاده کنیدیا شیر را بهمدت 20 دقیقهقبل از مصرف بجوشانید.8 – حتی الامکان تابرطرف شدن خطر سرایت وبا، از مصرف سبزیجات، کاهو، کلم، خیار، گوجه فرنگی و ... خودداری نمایید و در صورت لزوم آن را طبق روشی که در ادامه گفته خواهد شد ضد عفونینموده و سپس مصرف نمایید.9 - در موقع خرید و حمل مواد غذایی، اقلامی مثل نان راکه قابل شستشو و پختن مجدد نیستند را در کنار میوه و سبزیجات نشسته و گوشت خام قرارندهید.10 - در مراسم عمومی همانند جشن ها، عروسی ها و ... حتی المقدور از مصرفسبزیجات، سالاد، میوه و بستنی خودداری نمایید مگر آن که کاملاً از شسته و ضد عفونیشدن و پاستوریزه بودن آنان اطمینان حاصل نمایید.11 - حتی الامکان از غذاهای طبخشده در منزل استفاده کنید.12 - غذاها و مواد خوراکی باید تازه به تازه و بهاندازه نیاز در یخچال و در ظروف سر بسته، دور از مگس و حشرات نگه‌داری شود.13 - از قرار دادن سبزی و میوه‌جات نشسته و ضد عفونی نشده در یخچال جداً خودداریکنید.14 - قبل از غذا خوردن و دست زدن به مواد غذایی، دست‌های خود را با آب وصابون خوب بشویید.15 - قبل از تهیه، توزیع و خوردن غذا و قبل از غذا یا شیردادن به کودک حتماً دستها را با آب و صابون بشویید.16 - دستها را بعد از اجابتمزاج (رفتن به توالت)، شستن و تمیز کردن کودک و بعد از دست زدن به مواد غذایی خامنظیر سبزیجات، گوشت، ماهی و مرغ با آب و صابون بشویید.17 - زباله را درکیسه‌های مخصوص زباله جمع آوری و از انباشت آن خودداری کرده و در محل مخصوص جمعآوری زباله قرار دهید.18 - ضمن رعایت بهداشت فردی، از شنا کردن در استخرها،رودخانه ها، نهر ها و یا جوی های آلوده خودداری نمایید.19 – حتی المقدور از سفرکردن به کشورهای آلوده (همانند پاکستان، افغانستان، تاجیکستان، عراق، کشورهای شرقمدیترانه و شاخ آفریقا و ...) یا مناطق آلوده داخل کشور خودداری نمایید و در صورتضرورت سفر توصیه های بهداشتی را کاملاً رعایت نمایید.20- افرادی که دچار ضعفعمومی بدن هستند، مانند مبتلایان به ایدز، هپاتیت، پیوند اعضایی‌ها، مصرف‌کنندگانداروهای شیمی‌درمانی و رادیوتراپی، دیالیزی‌ها، دیابتی‌ها و مبتلایان به بیماری‌هایقلبی بیشتر در معرض خطر هستند و بیش از دیگران باید اصول بهداشت فردی را رعایتکنند. 21 - خنک نمودن هوای محیط در حد کمتر از 25 درجه و کم کردن رطوبت هوا بهکمتر از 50 درصد در کنترل شیوع وبا کمک می نماید.22 - اسیدی نگه داشتن فضایمعده(مصرف لیمو ترش تازه و دوغ پاستوریزه به همراهغذا)تا حد زیادی میکروب وبا را از بین می‌برد. به افرادی که از داروهایآنتی‌اسید استفاده می کنند توصیه می شود با نظر پزشک معالج خود برای مدتی مصرف اینداروها را کنار بگذارند.23 - تجویز آنتی بیوتیک مناسب باید توسط پزشک صورتبگیرد.24 - بیماری به مدت 1 تا 3 هفته (یعنی زمانی که میکروب در مدفوع یافت میشود) مسری است.25 - با مشاهده هر مورد از ابتلا به اسهال سریعاً به مراکزبهداشتی و درمانی مراجعه کنید. در صورتی که فرد مبتلا به وبا به موقع به پزشکمراجعه کند درمان قطعی این بیماری امکان پذیر است.26 - مهمترین مشکل اساسی دربیماری وبا از دست دادن شدید مایعات و الکترولیتهای بدن می باشد، لذا پیش از رساندنبیمار به پزشک، خوراندن مایعات فراوان و محلولORSبه بیمار الزامیمی‌باشد.27 - بدون تجویز پزشک از مصرف قرص های ضد اسهال به هر نحو خودداریکنید.بسیاری از افراد به دلیل خود درمانی و استفاده از برخی داروهای ضد اسهالدر این بیماری دچار مشکلات حاد شده و باعث از دست رفتن زمان که برایشان فوق‌العادهحیاتی است می‌شوند. زیرا مصرف این داروها موجب می شود میکروب فرصت بیشتری در رودهبرای تکثیر و دفع سم پیدا کند و بیماری تشدید شود.28 - گزارش سریع موارد بیماریوبا به مراکز ذیصلاح از مهمترین عوامل پیشگیری است چرا که نتیجه آن بیماریابی زودرسدر جامعه و درمان سریع در مورد بیماری خواهد بود.
محلول ORS
اصلی ترین راه درمان وبا استفاده از مایعات و جبران آب دفع شده است چراکه فرد مبتلا در مدت زمان کوتاهی آب بدن خود را از دست می‌دهد و جبران آب از دسترفته باید از طریق خوراکی ، استفاده ازORSو سرم های خاص صورت گیرد. از اینرو روش تهیه و مصرفORSدر زیر توضیح داده شده است:
· پس از شستندستها، تمام پودر محتوی یک بستهORSرا در یک ظرف تمیز بریزید و با اضافهکردن یک لیتر (4 لیوان) آب آشامیدنی سالم، محلول را خوب به هم بزنید که پودر درداخل آن حل شود. این محلول باید همه روزه به صورت تازه فراهم و در مدت24ساعت مصرف شود. ضمناً محلول حاصل نباید جوشانده شود.
· به محلولO.R.Sنباید چیزی اضافه نمود.
· پس از هر باردفع مدفوع و تا برطرف شدن علایم بیماری از آن استفاده نمائید.
· در مکانهاییکه دسترسی بهORSمقدور نیست، مخلوط ساده ای از یکقاشقچایخوریسرپر (5 گرم) نمک طعام و دوقاشقسوپخوریسر پر (40گرم) شکر را در یک لیتر آب آشامیدنی جوشانده شدهحل نموده و تا بدست آوردنORSمصرف نمایید.
گفتنی استکشف ORS پیشرفت عمده و علمی در مبارزه با وبا و دیگر بیماریهای اسهالی بودهاست.
.
